Her name in Serbian language means Beauty in English and Bukurije in Albianian, yet she prefers to be called Bukurije. To her, this name is special because it is the nickname given by her Albanian friends. The one who knows the Serbian language, understands that her name is Lepa. So, she is Lepa (Bukurije) Mlađenović, an activist, feminist, winner of the Anne Klein Women’s Award and lesbian from Belgrade, Serbia.  Who is Lepa Mlađenović?

A well-known name to everyone in the feminist movement, a symbol of activism in the former Yugoslavia where she continues to inspire women and men with her magical energy. Her dedication undoubtedly illuminates a light in this world for all women and lesbians, so that we (read: women) can walk freely and happily.

Her childhood

She describes a typical Communist-era morning in the former Yugoslavia; a thin, cut loaf of bread, and a little home-made marmalade. Her socialist-Marxists parents, reminded her of no class repression or gender roles. But was that really the case? For this, Bukurije used her passion and wisdom to fight these ideals.

Her mother:

The connection of Lepa with her mother was special. She describes her as a very beautiful woman who supported her during feminist actions. Lepa paid back this support by bringing her books. She was the only person who stood by, opposing her family when Lepa in 1987 publicly stated that she was a lesbian. Her mother had no idea that there were many other lesbians in the world, but nevertheless she supported her. “Whatever you do is right,” she remembers her words, perceiving that this is the light of the faith we need (women). And if we did not have such mothers, we should invent this light, and show it to ourselves and to our friends. Every day.

Her activism:

Year 1991. Yugoslavia was being destroyed by warriors; many dead, destroyed houses, rapes, terror. These are the saddest moments for her. During the first war in Croatia, then in Bosnia and Kosovo, Lepa was staying as she says, at the headquarters of the all-encompassing criminal plot, namely in Belgrade. It was very exciting for her to meet sisters from other countries and to listen to them, endlessly as Lepa says until the moon smiles at them, because as she stays: “Women’s alliances are revolutionary potentials”. This state of affairs pushed Women in Black, where Lepa was a co-founder and activists, to protest in Belgrade’s Square, while during the war in Kosovo they protested with the banner in their hands that read “ALBANIAN WOMEN ARE OUR SISTERS”. They decided to dress all in black, to simulate the misery of war victims, not saying a word during the protests. Threatened by some neo-fascists who wanted to destroy the message, she realized that the feminist truth should always be spoken in the face of criminal regimes. Yet, since the beginning, Lepa Mlađenović took care of women who were survivors of war by sending the necessary supplies to the other side of the border, visited refugee centers and constantly communicated with the “enemy” women and made the society aware of the position specific women in the war and violence they suffer.

This woman who consistently developed resistance to violence was the founder of several organizations such as: SOS Lines for Women who have suffered violence by Men (1990); Center for Autonomous Women against Sexual Violence (1993); Labris – The Lesbian Association for Human Rights (1995). Between 1983 and 1993, she co-founded the Feminist Group Women and Society where she organized many workshops on violence against women and their health. Lepa is a person who generously raised her voice and trust to many women throughout Serbia and around the world by changing their inner world little by little.  Lepa Mlađenović is one of those women who believe that the bond of the sisters has no boundaries. She has participated in almost all feminist events organized in the 1980s throughout Yugoslavia, actively forming the meanings of “Yugoslav feminism”.

“When women begin to love their bodies, the patriarchy is already damaged,” is one of her favorite sayings.

Lepa Mlađenović was born and raised in Belgrade, the city she never left.

Activist

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Në qoftë se e përkthejmë nga gjuha serbe, emri i saj në shqip do të thotë “Bukuroshe”, por ajo parapëlqen ta quajnë Bukurije, e vetëdijshme se ç’do të thotë. Për të ky emër është i veçantë sepse është pseudonim i dhënë nga shoqet e saja shqiptare. Njohësit e gjuhës serbe tashmë do ta kenë kuptuar se emri i saj është Lepa. Pra, është Lepa Mladjenović (Bukurije), një aktiviste, feministe, fituese e çmimit ”Anne Klein Women’s Award”   dhe lezbike nga Beogradi, Serbia.

Kush është Lepa Mlađenović?

Një emër i njohur për të gjithë në lëvizjen feministe, simbol i aktivizmit në ish-Jugosllavi, ku vazhdon t’i frymëzojë gratë dhe burrat me energjinë e saj magjike. Përkushtimi i saj, padyshim që ndriçon një dritë në këtë botë për të gjitha gratë dhe lezbiket, që ato të ecin të lira dhe të  lumtura.

Fëmijëria:

Ajo e përshkruan një mëngjes tipik të kohës komuniste në ish-Jugosllavi këtë mënyrë: një bukë e prerë hollë, e lyer me gjalpë dhe pak marmelatë të gatuar në shtëpi. Prindërit e saj socialistë-marksistë, ia kujtonin asaj se nuk ka shtypje klasore apo ndarje të roleve gjinore. Por, a po ndodhte me të vërtetë ashtu? Për këtë, Bukurija përdori pasionin dhe mençurinë e saj për të reflektuar në këto ideale.

Nëna e saj:

Lidhja e Lepës me nënën e saj ishte e veçantë. Ajo e përshkruan atë si një grua shumë të bukur e cila e përkrahu gjatë aksioneve feministe. Këtë përkrahje, Lepa ia ktheu duke i sjellë libra. Ajo ishte i vetmi person që i qëndroi pranë, duke e kundërshtuar madje edhe familjen, kur Lepa më 1987 deklaroi publikisht se është lezbike. Nëna e saj nuk ia kishte idenë se në botë ka edhe shumë lezbike të tjera, por megjithatë e përkrahi.

“Çfarëdo që ti bën është e drejtë”, kujton Lepa fjalët e saj duke përshkuar se kjo është drita e besimit që ju duhet të gjithëve. “Dhe në qoftë se nuk kemi pasur nëna të tilla, ne duhet ta shpikim këtë dritë duke e treguar atë për vete dhe për miqtë tanë. Çdo ditë.

Aktivizmi:

Viti 1991. Jugosllavia po shkatërrohej përmes luftërave; shumë të vdekur, shtëpi të shkatërruara, dhunime, terror. Këto ishin momentet më trishtuese për të. Gjatë luftës së parë në Kroaci, më pas në Bosnje dhe Kosovë, Lepa po qëndronte siç thotë ajo në selinë e komplotit kriminal gjithëpërfshirës, pra në Beograd. Për të ishte shumë emocionues takimi me motrat nga vendet e tjera për t’i dëgjuar, përqafimet pafund, siç thotë Lepa deri sa edhe hëna buzëqeshte me to, sepse “Aleancat e grave janë potenciale revolucionare”.

Kjo gjendje e krijuar i shtyri Gratë në të Zeza, ku Lepa ishte bashkëthemeluese dhe aktiviste, të protestonin në Sheshin e Beogradit, kurse gjatë luftës në Kosovë ato protestuan me parullën në duar “SHQIPTARET JANË MOTRAT TONA”. Gratë protestuese ishin veshur të gjitha me ngjyrë të zezë, për të simbolizuar mjerimin e viktimave të luftës, duke mos e thënë asnjë fjalë gjatë protestave. Të kërcënuara nga disa neo-fashistë të cilët donin ta shkatërronin mesazhin, ajo e kuptoi se gjithmonë duhet ta themi të vërtetën feministe përballë regjimeve kriminale.  Sidoqoftë, që nga fillimi Lepa Mlađenović u kujdes për gratë që ishin të mbijetuara të luftës duke iu dërguar furnizimet e nevojshme në anën tjetër të kufirit, vizitoi qendrat e refugjatëve dhe komunikoi vazhdueshëm me gratë nga ana e “armikut” si dhe ndërgjegjësoi shoqërinë për pozitën specifike të grave në luftë dhe dhunën që ato vuajnë.

Kjo grua e cila vazhdimisht ka zhvilluar rezistencë ndaj dhunës, ishte themeluese e disa organizatave si: SOS Telefoni për gratë të cilat kanë përjetuar dhunë nga burrat (1990); Qendra e Gruas Autonome kundër Dhunës Seksuale (1993); Labris – Asociacioni Lezbik për të Drejtat e Njeriut (1995).

Gjatë viteve 1983 – 1993 ajo bashkë-themeloi Grupin Feminist – Gratë dhe Shoqëria (Feminist Group Women and Society) ku organizoi shumë punëtori për dhunën ndaj grave dhe për shëndetin e tyre.

Lepa është një person që bujarisht u dha zë dhe besim shumë grave anë e mbanë Serbisë dhe anë e mbarë botës duke ua ndryshuar  ngadalë… ngadalë botën e tyre të brendshme. Lepa Mlađenović është njëra prej atyre grave që besojnë se lidhja e motrave nuk njeh kufij. Ajo ka marrë pjesë pothuajse në të gjitha ngjarjet feministe të organizuara në vitet e tetëdhjeta në të gjithë Jugosllavinë, duke formuar në mënyrë aktive kuptimet e “Feminizmit Jugosllav”.

“Kur gratë fillojnë të duan trupat e tyre, patriarku veç është dëmtuar”, është njëra ndër thëniet e saja të preferuara.

Lepa Mlađenović u lind dhe u rrit në Beograd, në qytetin nga i cili s’u largua kurrë…

Aktiviste